Động cơ V12 được chế tạo lần đầu vào năm 1904 để sử dụng cho thuyền đua và phương tiện hàng hải. Tuy nhiên ngày nay do tính cân bằng tốt và khả năng phân phối mượt mà, động cơ này được sử dụng cho các loại đầu máy xe lửa cũng như một số loại xe hơi hạng sang và xe thể thao của Châu Âu. Cùng Thế giới Rolls-Royce tìm hiểu một số thông tin cơ bản về mẫu xe này.
Động cơ V12 là gì?
Động cơ V12 là động cơ pít-tông mười hai xi-lanh. Trong đó hai dãy sáu xi-lanh được sắp xếp theo hình chữ V xung quanh một trục khuỷu chung. V12 phổ biến hơn động cơ V10, tuy nhiên ít phổ biến hơn động cơ V8.
Vào năm 1904, động cơ V12 lần đầu tiên được giới thiệu, sử dụng cho thuyền đua. Nhờ vào tính cân bằng của động cơ và khả năng phân phối năng lượng trơn tru, V12 đã được ứng dụng trên các mẫu ô tô hạng sang, tàu thuyền, phương tiện giao thông hàng hải, máy bay và xe tăng thời kỳ đầu.
Trong Chiến tranh thế giới thứ 2, động cơ V12 đã đạt thời kỳ đỉnh cao và sau đó được sử dụng trong động cơ phản lực. Vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1990, V12 là loại động cơ cực kỳ phổ biến và thường được sử dụng trong các cuộc đua xe Công thức Một.
Trong thế kỷ 21, V12 đã được sử dụng trong các loại động cơ hàng hải, đầu máy tàu hỏa cũng như trong một số loại xe thể thao và ô tô hạng sang ở Châu Âu.
Thiết kế chi tiết của động cơ V12
Động cơ V12 đã cung cấp sức mạnh cho các mẫu xe hạng sang, thậm chí là xe quân sự và động cơ hàng không từ năm 1904. Điều này cho thấy động cơ này có sức mạnh bền bỉ, độ bền cao cũng như hoạt động cực kỳ ổn định. Dưới đây là một số chi tiết về thiết kế cũng như hoạt động của V12, bạn có thể tìm hiểu thêm.
1. Khả năng cân bằng và mượt mà
Mỗi dãy 6 xi-lanh của động cơ V12 hoạt động như một động cơ sáu thẳng hàng (động cơ đốt trong, có 6 xi-lanh được lắp trên một đường thẳng dọc theo cacte với tất cả các piston dẫn động trên một trục khuỷu chung). Động cơ này có sự cân bằng hoàn hảo giữa động cơ chính và động cơ thứ cấp. Ngoài ra, bằng cách sử dụng góc chữ V chính xác, động cơ V12 có thể được cân bằng hoàn hảo.
Thứ tự đốt cháy với động cơ V12 bốn kỳ có khoảng cách là 60 độ, do đó V12 có sự cân bằng hoàn hảo khi sử dụng góc 60 độ. Vì vậy, nhiều động cơ V12 sử dụng góc chữ V 60 độ giữa hai bờ xi lanh. Tuy nhiên cũng có nhiều động cơ V12 với góc V khác đã được sản xuất, đôi khi sử dụng tay quay chia đôi để giảm các dao động không cân bằng.
Động cơ V12 với góc V 180 độ thường được gọi là động cơ 12 phẳng (hay “boxer 12”). Tuy nhiên, thuật ngữ này không chính xác đối với phần lớn động cơ V12 góc V 180 độ, vì các động cơ này sử dụng các tay quay dùng chung, do đó không được định cấu hình như động cơ boxer.
Về cơ bản, các bộ phận quay của động cơ đua V12 có thể nhẹ hơn V8 có dung tích tương tự. Bởi vì động cơ V12 không yêu cầu đối trọng trên trục khuỷu hoặc khối lượng quán tính nhiều cho bánh đà. Ngoài ra, hệ thống xả của động cơ V12 đơn giản hơn nhiều so với động cơ V8. Tuy nhiên, việc sử dụng động cơ V12 trong các cuộc đua xe là không phổ biến trong thế kỷ 21.
Hạn chế của động cơ V12 là tốn nhiều chi phí, có độ phức tạp cao, tổn thất ma sát nhiều hơn so với động cơ ít xi-lanh hơn.
2. Kích thước và độ dịch chuyển
Động cơ V12 góc V 60 độ thường hẹp hơn động cơ 90 độ V6 hoặc V8 có dung tích tương tự. Tuy nhiên V12 thường dài hơn V6 và V8. Chiều dài tăng thêm này thường gây khó khăn cho việc lắp động cơ vào xe ô tô, tuy nhiên chiều dài thường không phải là vấn đề đối với các mẫu xe Rolls-Royce hoặc các mẫu xe hạng sang khác.
Do có chiều rộng hẹp hơn, động cơ V12 thường được sử dụng làm động cơ đầu máy xe lửa, xe tăng bọc thép và động cơ hàng hải.
Động cơ V12 sử dụng trên xe ô tô
Trong xe ô tô, động cơ V12 ít khi được sử dụng, do kích thước lớn, độ phức tạp và giá thành cao. Động cơ này chủ yếu được sử dụng cho xe thể thao và xe ô tô hạng sang, đắt tiền nhờ sức mạnh, khả năng vận hành êm ái và âm thanh đặc biệt dễ chịu.
Vào tháng 10 năm 1913, một chiếc xe động cơ V12 đua được chế tạo riêng tham gia thi đấu tại đường đua Brooklands ở Vương quốc Anh. Ban đầu, chiếc xe có công suất 150 kW (200 bhp) tại 2.400 vòng / phút và nặng khoảng 340 kg.
Vào cuối những năm 1920, số lượng những chiếc xe sử dụng động cơ V12 tăng lên, chủ yếu là trong các loại xe hạng sang tại Châu Âu, chẳng hạn như Fiat 520 Superfiat, Maybach Zeppelin DS 7 hoặc Rolls-Royce Phantom III.
Sau khi Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc, sự suy thoái kinh tế đã khiến ô tô hạng sang với động cơ V12 gặp nhiều khó khăn. Vào năm 1946, Lincoln tiếp tục sản xuất xe ô tô với động cơ V12. Tại Ý, Enzo Ferrari đã giới thiệu chiếc xe đầu tiên của mình, Ferrari 166 Inter, vào năm 1948 và được trang bị động cơ Colombo V12 2.0 L. Sau đó Ferruccio Lamborghini đã phát triển một chiếc xe có động cơ V12. Vào năm 1963 và 1964, Cadillac đã thử nghiệm động cơ V12 trên chiếc Cadillac Eldorado. Tuy nhiên sau đó hãng xe này đã không hài lòng với hoạt động của V12 và cho rằng động cơ này có ít lợi thế hơn động cơ V8.
Từ năm 1970 đến nay, các hãng xe ở Châu Âu đã sử dụng động cơ V12 trong phân khúc xe ô tô hạng sang. Các hãng xe nổi tiếng sử dụng động cơ V12 bao gồm Jaguar, BMW, Mercedes-Benz, Aston Martin và Audi. Tại Hoa Kỳ, động cơ V12 không được chế tạo bởi vì các nhà sản xuất thích động cơ V8 phân khối lớn hơn. Tại Nhật Bản, xe ô tô thường hiếm khi sử dụng động cơ phân khối lớn, do đó động cơ V12 rất hiếm thấy. Động cơ V12 duy nhất của Nhật Bản là động cơ Toyota GZ 1997 – 2016. Tại Trung Quốc, Hongqi HQE limousine 2009, được trang bị động cơ DOHC V12 6.0 L (366 cu in), là chiếc xe Trung Quốc duy nhất được sản xuất với động cơ V12
Top 10 xe động cơ V12 đỉnh nhất mọi thời đại
Động cơ V12 có lịch sử lâu đời, cung cấp sức mạnh vượt trội và hoạt động cực kỳ mượt mà. Do đó, mặc dù hiện tại động cơ điện đang ngày càng chiếm ưu thế và nhận được sự ủng hộ của người tiêu dùng thì Rolls-Royce Lamborghini, Ferrari vẫn sử dụng động cơ V12 trong các mẫu xe của mình.
Dưới đây là một số mẫu xe sử dụng động cơ V12 nổi tiếng.
1. McLaren F1
McLaren F1 là một trong những chiếc xe sử dụng động cơ V12 tốt nhất mọi thời đại kể từ năm 1992. Mẫu siêu xe này sử dụng động cơ V12 dung tích 6.1 lít do BMW phát triển, là một trong những động cơ mạnh mẽ và bền bỉ nhất từng được trang bị cho xe ô tô thể thao.
McLaren F1 có kết cấu carbon monocoque, vị trí lái trung tâm, không gian hành lý lớn hơn nhiều so với các mẫu hatchback cùng thời. Tuy nhiên động cơ V12 cực kỳ mạnh mẽ mới là điều đáng chú ý của mẫu xe này. Nhà sáng tạo F1, Gordon Murray, ban đầu muốn sử dụng một động cơ Honda, nhưng khi điều đó không thể thực hiện được, ông đã chuyển sang BMW. BMW đã tạo ra một kiệt tác hút khí khô, hút khí tự nhiên, dung tích 6.064cc, có công suất 627 mã lực và nhờ tối thiểu nhất về bánh đà, phản ứng tương tự như động cơ F1.
Các con số hiệu suất của McLaren F1 đã tạo ra một sự kinh ngạc vào thời điểm đó và đã củng cố vị thế huyền thoại của mẫu xe này. Với thời gian tăng tốc từ 0 – 100 km/h chỉ trong hơn ba giây và vào tháng 3 năm 1998 và tốc độ tối đa kỷ lục thế giới đối với một chiếc xe sản xuất là 386.56 km/h.
2. Ferrari 812 Superfast
Ferrari 812 Superfast được đánh giá là chiếc xe đường trường hút khí tự nhiên hoang dã và mạnh mẽ nhất của Ferrari.
Một điểm chung của tất cả những chiếc Ferrari V12 kể từ Enzo năm 2002 là sử dụng động cơ “F140” của Ferrari. Lần đầu tiên được giới thiệu, động cơ này ở dạng 6 lít và tạo ra 651 bhp, cả sản lượng và công suất đều tăng theo thời gian. Đến khi chiếc Superfast được sản xuất, động cơ đã phát triển đến 789 bhp đáng kinh ngạc.
Ferrari 812 Superfast có động cơ V12 dung tích 6.5 lít sản sinh công suất 789 mã lực và mô-men xoắn 718 Nm, đạt tốc độ tối đa 339 km/h và thời gian tăng tốc từ 0 – 100 km/h chỉ trong 2.9 giây. Đây là một chiếc xe siêu nhanh và mạnh mẽ nhất trong lịch sử của Ferrari.
3. Pagani Zonda
Pagani Zonda ra mắt lần đầu vào năm 1999, sử dụng động cơ V12 sáu lít của Mercedes-Benz. Trước đó, động cơ này đã được sử dụng cho chiếc N120 V12 của Mercedes-Benz và nhiều mẫu xe S-class, SL và CLs. Mercedes-Benz cung cấp cho Pagani Zonda động cơ V12, tạo ra một vòng tua 400 bhp, một con số gần với Ferrari 360 đương đại, và mạnh hơn so với những chiếc hypercar cùng thời.
Với ống xả có hình thù kỳ là, Pagani Zonda có một âm thanh động cơ quyến rũ và có thể thu hút tất cả những người đam mê tốc độ. Chiếc siêu xe này có thể tăng tốc từ 0 – 100 km/h chỉ trong vòng 4 giây. Những mẫu Zonda sau này có thể tạo ra 789 bhp.
4. Rolls-Royce Phantom
Trong những năm đầu sau chiến tranh, Rolls-Royce đã sử dụng động cơ V8 trên hầu hết những chiếc xe hạng sang. Sau khi thuộc quyền sở hữu của BMW vào năm 1998, những mẫu xe Rolls-Royce được trang bị động cơ V12 cực kỳ mạnh mẽ và bền bỉ. Từ năm 1998, Rolls-Royce Silver Seraph đã sử dụng động cơ BMW V12 dung tích 5.4 lít và trở thành chiếc Rolls-Royce V12 đầu tiên (kể từ Phantom III năm 1939) cho đến khi Rolls-Royce Phantom ra mắt vào năm 2003.
Rolls-Royce Phantom 2003 hay Phantom VII là chiếc Rolls-Royce đầu tiên được phát triển hoàn toàn dưới quyền sở hữu của BMW và được sản xuất tại cơ sở mới của hãng ở Goodwood. Đây là một trong những chiếc xe sang trọng dễ nhận biết nhất từng được sản xuất.
Dưới nắp ca-pô khổng lồ của Rolls-Royce Phantom là động cơ “N73” V12 dung tích 6.75 lít, có thiết kế tương tự như động cơ được sử dụng bởi BMW 7-series thế hệ E65 năm 2003, nhưng được cung cấp thêm dung tích cho ứng dụng Phantom. Động cơ được sử dụng trên Phantom đã được tinh chỉnh, với máy đo tốc độ dự kiến được thay bằng máy đo “dự trữ năng lượng”. Điều này giúp người lái xác định khả năng hoạt động của xe tốt hơn.
Có thể nói, Rolls-Royce Phantom 2003 là sự tiếp nối dòng Rolls-Royce V12. Hiện tại hầu hết các mẫu xe chạy xăng thuộc Rolls-Royce, bao gồm Phantom, Ghost, Cullinan, Wraith và Dawn, đều sử dụng động cơ V12.
5. Mercedes-Maybach S-Class
Mercedes-Maybach S-Class 2022 là chiếc sedan siêu sang, cạnh tranh trực tiếp với Bentley Flying Spur và Rolls-Royce Ghost. Mercedes-Maybach S-class sẽ có hai phiên bản, bao gồm động cơ V8 và V12, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng. Động cơ V12 có công suất 621 mã lực và được cho là có thể đẩy chiếc limo lớn lên 100 km / giờ chỉ trong 4.4 giây.
Chiếc xe hạng sang này được trang bị hệ thống treo khí nén và hệ thống khử âm thanh chủ động, giúp xe mượt mà. S-class cũng cung cấp hệ thống lái bánh sau giúp điều hướng chiếc sedan cỡ lớn này qua những con đường thành phố chật hẹp một cách dễ dàng nhất.
6. BMW M760i xDrive
BMW M760i xDrive được trang bị động cơ V12 tăng áp kép và các nâng cấp về khả năng xử lý để trở thành dòng 7 Series mạnh mẽ và thoải mái nhất cho đến nay. Chiếc xe đi kèm hộp số tự động ZF tám cấp mượt mà, chịu trách nhiệm phá vỡ các chuyển số nhanh chóng và không gây bất cứ khó khăn nào cho người lái.
Theo các đánh giá xe, BMW M760i xDrive là một chiếc tàu tuần dương hạng sang với động cơ V12, dẫn động bốn bánh, có thể tăng tốc từ vị trí dừng đến 100 km/h chỉ trong 3.6 giây. M760i xDrive có hệ thống ống xả thể thao M mang lại âm thanh gầm gừ tuyệt vời và không có độ trễ.
7 Series này là một trong những chiếc sedan hạng sang cỡ lớn được đánh giá cao. Mẫu xe này cũng được trang bị nhiều công nghệ mới nhất của BMW. Mẫu xe này cũng được đánh giá là sự lựa chọn tốt nhất bên cạnh Audi A8, Genesis G90, Mercedes-Benz S Class và Porsche Panamera.
7. Maserati MC12
Maserati MC12 sử dụng động cơ F140 V12 của Ferrari. Tuy nhiên động cơ của MC12 đã được tinh chỉnh với những thiết kế mới, được chứng minh là mang lại hiệu quả tuyệt vời cho một chiếc xe đường trường, hiệu suất cao và có thể sử dụng trong các cuộc đua xe.
MC12 được thiết kế để cạnh tranh trong giải đua GT1 và chỉ có 62 chiếc được sản xuất, trong đó có 50 chiếc xe đường trường và 12 chiếc đường đua.
Maserati MC12 là một chiếc xe đua thành công rực rỡ, giành được 40 chiến thắng sau 94 lần xuất phát, cũng như sáu danh hiệu của đội, hai chiến thắng của người kiến tạo và cho phép sáu chức vô địch của các tay đua. Với động cơ V12 mạnh mẽ, hiệu suất cao và khả năng tăng tốc tốt, MC12 có giá hơn 2 triệu đô la trong cuộc đấu giá.
8. Jaguar XJ12
Jaguar đã sử dụng động cơ V12 từ những năm 1950 với chiếc xe đua XJ13. Vào năm 1971, Jaguar đã lắp đặt động cơ V12 dung tích 5.3 lít mới dưới nắp ca-pô đẩy của E-Type tạo ra 276bhp, cực kỳ mạnh mẽ vào thời điểm này.
Jaguar XJ12 được ra mắt vào năm 1968 đã đặt những mục tiêu mới cho thời đại và vượt qua các đối thủ cạnh tranh cùng phân khúc. Mẫu xe này được trang động cơ v12, nhiều công nghệ hiện đại và nội thất tiện nghi. Với tốc độ tối đa đạt 225 km/h, một hiệu suất rất lớn theo tiêu chuẩn tại thời điểm đó và điều quan trọng là động cơ hoạt động gần như im lặng, không phát ra bất cứ âm thanh khó chịu nào.
9. Toyota Century
Toyota Century là chiếc xe V12 đến từ Nhật Bản, được bán tại thị trường nội đại từ năm 1997 đến năm 2017. Đây là mẫu xe hạng sang, cực kỳ mạnh mẽ, hoạt động bền bỉ và thường xuyên được sử dụng trong các chuyến công du của nguyên thủ quốc gia Nhật Bản.
Chiếc xe này được trang bị động cơ V12 5 lít “1GZ-FE”, công suất 220 kW tại 5200 vòng / phút, mô-men xoắn 460 Nm tại 4000 vòng / phút. Ban đầu, xe được trang bị hộp số tự động A342E 4 cấp, đến năm 2005 xe được trang bị hộp số 6 cấp.
Toyota Century là chiếc xe Nhật Bản đầu tiên có động cơ cầu trước và dẫn động cầu sau. Ngoài ra, Century cũng là chiếc xe Nhật Bản duy nhất có động cơ V12. Tính đến thời điểm hiện tại, Toyota Century là mẫu xe sang trọng nhất, được xếp trên dòng Lexus và mang tính biểu tượng của Toyota.
10. Aston Martin DB11
2022 Aston Martin DB11 là một chiếc xe kỳ lạ kết hợp giữa xe ô tô thể thao và xe du lịch cỡ lớn, với thân dài, thấp và rộng. Xe được trang bị hệ thống dẫn động cầu sau với động cơ V12 dung tích 5.2 lít tăng áp kép, sản sinh 630 mã lực và mô-men xoắn 516 pound-feet kết hợp với hộp số tự động tám cấp. Động cơ này giúp chiếc xe tăng tốc từ vị trí dừng đến 100 km/h chỉ trong vòng 3.4 giây trước khi đạt tốc độ tối đa là 334 km/h.
Ngay cả khi động cơ V12 gây ấn tượng mạnh, thì Aston Martin DB11 vẫn là một chiếc xe có thiết kế cực kỳ đẹp mắt, nội thất sang trọng và thu hút người tiêu dùng.
Những chiếc động cơ V12 đã cung cấp sức mạnh cho một số loại xe đường trường và xe đua hiệu suất cao. Động cơ này mang đến tiếng động cực kỳ quyến rũ và gây say mê khi so với bất cứ thiết bị cơ khí nào khác. Mặc dù có độ phức tạp cao và chi phí sản xuất lớn, tuy nhiên V12 vẫn là động cơ được lựa chọn hàng đầu của các hãng xe hạng sang, nhằm mang đến chiếc xe tốt nhất cho khách hàng.
ArrayArray
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!